Xét Nghiệm Đột Biến Gen

Topic này cực kỳ quan trọng nên xin chia làm nhiều post nhỏ hơn

Đột Biến Gen là gì ?

Sự hiểu biết sâu sắc hơn về các bệnh lý học của ung thư phổi không phải tế bào nhỏ (NSCLC) đã dẫn đến sự phát triển của các phân tử nhỏ nhắm mục tiêu các đột biến di truyền được biết đến với vai trò quan trọng trong sự tiến triển đến bệnh di căn. Đột biến ở thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì (EGFR), KRAS, và u lympho anaplastic kinase (ALK) là loại trừ lẫn nhau ở những bệnh nhân NSCLC, và sự hiện diện của một đột biến thay cho người khác có thể ảnh hưởng đến đáp ứng với điều trị nhắm mục tiêu. Do đó, thử nghiệm cho những đột biến và may điều trị phù hợp được chấp nhận rộng rãi như là tiêu chuẩn thực hành. Nhờ vào các đột biến gen, bệnh nhận có thể sử dụng các loại thuốc điều trị trúng đích phù hợp. Thuốc đích là phương án tối ưu trong điều trị Ung Thư Phổi  

Xét nghiệm Đột Biến Gen cần gì ?
Bệnh nhân cần được sinh thiết tế bào, chuyển mẫu sáp của sinh thiết sang các phòng Lab của bệnh viện để nhuộm màu và làm xét nghiệm đột biến. Tổng quá trình mất khoảng 2 tuần, chi phí được bảo hiểm y tế hỗ trợ. Hiện tại các bệnh viện lớn đều kiểm tra được đột biến gen EGFR thông dụng.

Có bao nhiêu loại đột biến Gen ?
Có hằng trăm loại đôt biến gen, tuy nhiên chỉ có 1 vài loại có giá trị vì có thuốc điều trị. Trong đó thông dụng nhất là EGFR và ALK

Đột biến EGFR - loại thông dụng nhất

EGFR được thể hiện trên bề mặt tế bào của một tỷ lệ đáng kể NSCLCs. Nghiên cứu ban đầu với các chất ức chế EGFR tyrosine kinase (TKIs) GEFITINIB (Iressa) và erlotinib (Tarceva) đã chứng minh sinh học và các hoạt động lâm sàng chỉ trong một tập con tương đối hạn chế của bệnh ung thư phổi. Tiếp tục điều tra chứng minh rằng tỷ lệ đáp ứng cao nhất cho những TKIs đã được thấy ở những bệnh nhân có đột biến soma trong miền EGFR-TK, đặc biệt là exon 19 xóa, exon 21 L858R, và exon 18 G719X. Ngược lại, các exon 20 T790M đột biến có liên quan đến khả năng đề kháng với điều trị TKI.

Nhìn chung, hoạt đột biến EGFR được phổ biến hơn ở những bệnh nhân với loại ung thư và không có tiền sử hút thuốc lá, cũng như ở phụ nữ và những người gốc châu Á. Dựa trên việc phân loại ung thư tuyến mới do Hiệp hội quốc tế đề xuất cho các nghiên cứu về ung thư phổi, Hội Lồng ngực Mỹ, và Hiệp hội Hô hấp châu Âu,  các nhà nghiên cứu Hàn Quốc đã xác định đột biến EGFR trong 50,5% các loại ung thư phổi bằng phẫu thuật cắt bỏ trong trung tâm của họ. Các ước tính hỗ trợ dữ liệu từ bằng chứng thử nghiệm lâm sàng kích hoạt đột biến EGFR được nhìn thấy trong khoảng 50% người châu Á và 10% những người không phải châu Á.

Xét nghiệm EGFR có mặt tại tất cả bệnh viện điều trị Ung Thư tại Việt Nam.

Phương pháp xét nghiệm EGFR chuẩn là PCR

Đột biến ALK - loại thông dụng thứ 02

ALK được nhìn thấy trong khoảng trong 2-7% bệnh nhân carcinoma tuyến NSCLC. Đột biến này phổ biến hơn ở người không hút thuốc hay hút thuốc nhẹ. Bởi vì EGFR và ALK đột biến là loại trừ lẫn nhau, những bệnh nhân có sự sắp xếp lại ALK sẽ không có lợi từ TKIs EGFR mục tiêu. Thay vào đó, điều trị bằng thuốc ức chế ALK (crizotinib [Xalkori], ceritinib [Zykadia]) được chỉ định.



Phương pháp xét đột biến Gen ALK : FISH. Hiện tại (tháng 10/2016), Việt Nam chưa có đủ công nghệ để xét nghiệm ALK. Tuy vậy có các cơ sở y tế nước ngoài có nhận mẫu sáp sinh thiết để xét nghiệm. Bao gồm
- Bệnh Viện Singapore General Hosipital. Chi phí $800 USD
- Bệnh Viện Mouth Elizabeth Singapore
- Tổ chức y tế Foundation One của Mỹ (xét nghiệm 1 mẫu - 400 loại đột biến giá $5000)

Thông thường phương pháp FISH có thể xét nghiệm thêm các đột biến ROS, RET, CMET

Đôt biến KRAS

Đột biến KRAS được nhìn thấy trong khoảng 25% trường hợp. Tuy nhiên, họ ít phổ biến trong số những người gốc châu Á và là phổ biến hơn ở những người hút thuốc. Quan trọng nhất, những bệnh nhân có đột biến KRAS dường như có tiên lượng kém hơn và dường như có khả năng chống EGFR-TKIs, mặc dù mức độ mà điều này có thể ảnh hưởng đến lựa chọn điều trị vẫn còn phần nào chưa rõ ràng.

Đột biến ROS
ROS-1 thay đổi gen để dẫn đến các tế bào bất thường, đã được xác định trong các bệnh ung thư khác nhau, bao gồm cả NSCLC. biến đổi gen ROS-1 có mặt trong khoảng 1% bệnh nhân NSCLC.

Hiện nay cả KRAS và ROS chưa có thuốc đặc trị tại Việt Nam

Một người bệnh có dương tính với EGFR có nghĩa là những phần tử này có mặt chủ yếu ở trên bề mặt tế bào ung thư. Tuy nhiên, vẫn xen kẽ một vài con đường tăng trưởng khác. Hóa trị hay thuốc tấn công vào con đường này làm cho việc điều trị có hiệu quả trong thời gian đầu. Những tế bào còn sót lại sẽ kháng thuốc, có nghĩa là biến đổi gen để có tín hiệu tăng trưởng theo con đường khác.



Mỗi loại đột biến sẽ có những thuốc đặc trị riêng.